بخش تاریخی محدوده شهرداری منطقه ۱۱ که حدود ۴ کیلومتر از حصار ناصری را در برگرفته، دارای جاذبههای گردشگری و تاریخی بسیاری است که ایام تعطیل فرصت مناسبی برای دیدن آن هاست.
موزه قرآن کریم
موزه ملی قرآن کریم با زیربنایی به وسعت ۱۰ هزار متر مربع در تقاطع خیابان امام خمینی(ره) و خیابان ولی عصر (عج) برای نگهداری آثار برجسته و تداوم بخشی به فعالیتهای قرآنی احداث و راهاندازی شده است.
مسجد سجاد(ع)
مسجد سجاد یکی از مساجد قدیمی منطقه ۱۱ است که قدمت آن به دوره پهلوی اول باز میگردد. مساحت کل این مسجد ۶۲۰ متر مربع است. طراح این مسجد استاد حسین لرزاده است و کار ساخت آن در خرداد ۱۳۲۳ آغاز و در سال ۱۳۲۶ به پایان رسد. از نکات جالب توجه این مسجد استفاده استاد لرزاده از نقش هفت گنبد آسمان در سقف این مسجد است.
هفت گنبد آسمان به عنوان یکی از ویژگیهای معماری استاد لرزاده در کلیه آثار معماری این هنرمند برجسته نقش بسته است. بنا بر آنچه در کتیبه این مسجد آمده است ۱۰۱۶ نفر در دهه ۲۰ شمسی در احداث این مسجد کمک کردهاند که اسامی آنها در دفترچهای نگهداری میشود. در میان این اسامی نام دکتر مصدق نیز به چشم میخورد. مسجد سجاد در خیابان جمهوری تقاطع خیابان فخر رازی واقع است.
خانه و موزه مقدم
موزه مقدم دانشگاه تهران و درحقیقت خانه مقدم از جمله خانه های مجلل دوران قاجار متعلق به یکی از درباریان آن زمان به نام محمد تقی خان احتساب الملک بوده است. از ویژگیهای بارز این موزه همگون بودن نسبی فضای معماری با آثار تاریخی موجود در آن است، فضایی که با مساحتی برابر با ۲۱۱۷ مترمربع شامل سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری است.
نشانی: خیابان امام خمینی بعد از خیابان شیخ هادی
خانه تاریخی تیمور تاش
این خانه تاریخی که از آثار دوره پهلوی اول است، تنها موزه جنگ کشور است که در آن ابزار و ادوات جنگی از جمله توپ اهدایی روسیه در عهدنامه ننگین ترکمانچای به نمایش در آمده و در معرض دید عموم قرار گرفته است.
“عبدالحسین تیمور تاش” وزیر دربار پهلوی اول بوده و حدود سال ۱۳۱۰ این خانه را در دو طبقه ساخته است که هم اکنون به عنوان موزه جنگ بهرهبرداری میشود. علاقمندان میتوانند علاوه بر تماشای معماری زیبای بنا، آئینه کاریهای نفیس که در سقف تالار اصلی کار شده است، گچبریهای ظریف و استادانه در سر ستونها و درها و پنجره های چوبی با فرم ها و اشکال زیبا؛ از ادوات جنگی و سلاح های قدیمی نیز بازدید کنند.
علاقمندان برای بازدید از این خانه تاریخی می توانند از تاریخ ۲۷ اسفندماه تا ۱۵ فروردین از ساعت ۹ صبح تا ۳ بعد از ظهر به خیابان کارگر جنوبی، پایین تر از میدان پاستور، خیابان دانشگاه جنگ مراجعه کنند.
خانه تاریخی فاموری
این بنا از خانه های زیبای اواخر دوره قاجار است.
خانه فاموری از بناهای تاریخی دوره قاجاراست که در خیابان جمهوری قرار گرفته و با حوضچه سنگی، نمای آجری و سبک معماری دوره قاجار، همراه با طراحی خلاقانه نمای حیاط ایرانی از بناهای دیدنی شهر تهران است.
خانه فاموری در خیابان جمهوری، بین خیابان ولی عصر(عج) و حافظ، بعد از خیابان روم، کوچه گشتاسب، درب انتهای کوچه قرار دارد.
مقبره شیخ هادی
آقا شیخ هادی نجم آبادی مجتهد دوره ناصرالدین شاه بود که شاگردانی نظیر سید جمال الدین اسد آبادی، دهخدا و حسن رشدیه داشته است.
نشانی: خیابان امام خمینی _خ شیخ هادی _ نرسیده به جمهوری
مسجد و ساعت مشیرالسلطنه (اولین ساعت شهری تهران)
این مسجد و مدرسه ساخته میرزا احمدخان مشیر السلطنه است و دارای صحن کوچکی با هشت حجره در سه طرف آن است و شبستانی ستوندار در جبهه شمالی و در مقابل جبهه قبله قرار دارد.
از ویژگیهای این بنا وجود یک برج ساعت در شرق آن است که از معابر مجاور دیده میشود و به همین دلیل به مسجد ساعت نیز شهرت یافته است.
نشانی: خیابان مولوی _ نبش خیابان تشکری موحد
خانه انیس الدوله
خانه تاریخی انیس الدوله از عمارات ارزشمند پایتخت است.
بنابر اعلام روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۱، جایی که امروز این خانه قرار دارد در دوران سلطنت ناصرالدین شاه شرق دروازه گمرک و اوایل ورودی شهر از سمت غرب بود.
خانه تاریخی انیس الدوله با معماری ارزشمند ایرانی – اسلامی قاجاری در دو طبقه و در باغی بنا گردید که این باغ نسبتا وسیع از دو رشته قنات مشروب می شد.
منبع:ایسنا