فرودگاه یکی از مهمترین بخش های هر شهر به حساب می آید از این رو داشتن یک محیط مجهز و کارآمد به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی شهری قلمداد می شود.
در تهران ۱ فرودگاه مرکزی و نزدیک به ۴ باند اصلی فرود که البته در اختیار نیروهای نظامی است قرار دارد اما فرودگاه مهرآباد که تاچندی پیش به عنوان فرودگاه اول ایران به حساب می آمد به دلیل کبود جا و استهلاک ساختمان ها به یک فرودگاه داخلی صرف بدل شده که متاسفانه مشکلات متعددی را ایجاد کرده است.
انتخاب منطقه مهرآباد تهران جهت تاسیس فرودگاه به دلیل فاصله آن با مرکز شهر داشت. به عبارتی این محدوده مهرآباد در حاشیه تهران بود و همین مسئله سبب شد تا این زمین وسیع به عنوان محل احداث فرودگاه انتخاب شود. اما متاسفانه به دلیل گسترش شهر این فرودگاه در مرکز تهران واقع است و خط هوایی منتهی به آن از بسیاری از مناطق پر تراکم تهران می گذرد.
آلودگی صوتی ناشی از فرود هواپیماها یکی از مشکلات اساسی مناطقی است که خطوط هوایی از آن عبور می کند به طوری که با گذشت هر ده دقیقه یک بار یک هواپیما به زمین می نشیند و این مسئله در طول شبانه روز مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد کرده است.
در سال ۱۳۰۴ در دوران سلطنت رضاشاه حق انحصاری هواپیمایی به شرکت هواپیمائی آلمانی یونکرس Junkers واگذار شد و پس از تأسیس باشگاه خلبانی، با ۲۰ فروند هواپیما در سال ۱۳۱۷، عملاً فرودگاه مهرآباد به دست آنها بنیاد شد. نام اصلی روستای مهرآباد «حسینآباد» و در تملک حاجی میرزا آقاسی صدراعظم محمد شاه قاجار بود.
حاجی میرزا آقاسی، حسینآباد را به ناصرالدین شاه هبه کرد و بعد از مدتی جزو مهریه عصمتالدوله، دختر شاه و همسر دوستمحمدخان معیرالممالک، درآمد و نام مهرآباد را بر آن گذاشتند. اما بعدها به مناسبت خرجهای بیرویه دوستمحمدخان، مهرآباد به گرو رفت و از تملک خاندان معیرالممالک خارج شد و دادخواهی دوستعلی معیری پسر دوستمحمدخان نیز نزد رضاشاه بی فایده بود.
در سال ۱۳۲۵ اولین گروه خلبانان نیروی هوایی به آمریکا اعزام شدند و پس از آن نیروی هوایی در سال ۱۳۲۸ با هواپیماهای اف-۸۶ سیبر و تی-۳۳ در مهرآباد آغاز به کار نمود و عملیات پروازی را آغاز کرد. رشد هوانوردی و عضویت ایران در سازمان ایکائو منجر به رشد روزافزون صنعت ترابری هوایی مسافری و باری در فرودگاه اصلی ایران یعنی مهرآباد گردید.
در سال ۱۳۳۷ هجری خورشیدی اسکناسهای دویست ریالی ایران با نمایی از فرودگاه مهرآباد چاپ و نشر شد.از کسانی که در ساخت و توسعهٔ پایانههای بین الملی این فرودگاه نقش اساسی ایفا کردند میتوان ویلیام پریرای آمریکایی را نام برد که بهمراه چند شرکت دیگر در سال ۱۹۷۲ به فرودگاه چهرهای جدید بخشیدند.مرکز آموزشی هلیکوپترهای بل نیروی هوایی در تهران را نیز همین گروه طراحی نمود.
فرودگاه مهرآباد در سال ۲۰۰۵ قادر به کنترل بیش از ۷۰هزار پرواز عبوری، ۱۰ هزار پرواز داخلی و ۳۰ هزار نشست و برخاست بینالمللی بودهاست. ظرفیت فرودگاههای ایران ۶۱ میلیون مسافر در سال بود و ۹۰ درصد مسافران هواپیما از ۱۲ فرودگاه پرواز میکردند: ۴۵ درصد مسافران هواپیما توسط فرودگاه مهرآباد، ۴۵ درصد توسط فرودگاههای مراکز استانها و ۱۰ درصد توسط فرودگاههای اقماری سرویس داده میشوند.
هرچند تاسیس فرودگاه در جهان یک فرآیند پیچیده است اما با وجود علم نوین در سازه های این چنینی رکود زمانی درحدود ۲ سال است یعنی در جهان طی یک بازه ۲ سال تا ۴ سال یک فرودگاه بین المللی تاسیس می شود. اما در ایران به دلیل آنکه شیوه ساختمان سازی برخاسته از همان فرهنگ استاد و شاگردی است پروژه های عمرانی بیش از ده سال طول می کشد.
استفاده از سازه های پیش ساخته ، سالن های چادرمانند و بادی و بسیاری از شیوه های سبک و سریع سبب شده است تا شهرداری ها که متصدی امر فرودگاه در جهان هستند این بخش مهم را به بیرون از شهر منتقل کنند تا هم ترافیک ناشی از تردد کاسته شود و هم یک سازه نو و جدید به مردم خدمت رسانی کند. اما در ایران این مسئله یک تصور باورنکردی است و همین تصور غلط سدی در برابر پیشرفت شده است.
فرودگاه مهرآباد در سال های آخر حکومت رضا خان یعنی در سال ۱۳۱۷ ساخته شدهاست. این فرودگاه در بخش غربی تهران واقع شده و نام خود را از روستای مهرآباد که پیشتر در آن منطقه قرار داشت گرفتهاست بر پایه آمار منتشر شده، در سال ۱۳۸۹ بالغ بر ۱۰۹ هزار پرواز از این فرودگاه انجام شد که در نتیجه آن ۱۱۲ هزار تن بار و ۱۳ میلیون تن مسافر اقدام به جابجایی از این فرودگاه کردند.
پس از پایان جنگ هشت ساله و آغاز دوران سازندگی پیشنهاد ساخت فرودگاه امام خمینی(ره) مطرح شد و عملا بار سنگینی از دوش مهرآباد کم شد اما در طول این سال ها شرکت های مختلفی برای ساخت یک فرودگاه مجهز و استاندارد به ایران پیشنهاد همکاری دادند اما هیچ گاه این اتفاق رخ نداد.
شرکت هواپیمایی لوفت هانزا آلمان در شهریور ماه سال ۹۴ پیشنهاد یک فرودگاه را در ایران داد اما به دلیل عدم انگیزه کافی در بدنه اصلی متصدیان فرودگاهی کشور این پیشنهاد جدی گرفته نشد. اما باید بدانیم که این فرودگاه هم به دلیل اصطحلاک بالا و هم به دلیل آلودگی های صوتی و زیست محیطی برای شهر تهران ضرر دارد و قطعا دیر یا زود باید فکری به حال آن کرد تا دیگر شاهد بروز مشکلات ترافیکی شهری و بسیاری از معضلات دیگر نباشیم.
