پایانه مسافربری که با عنوان ترمینال مسافربری هم شناخته می شود فضایی برای سوار و پیاده کردن مسافران اتوبوس های شهری و بین شهری است که غالباً به شکل یک ساختمان بزرگ همراه با امکانات رفاهی طراحی می شود. شهر تهران دارای چند پایانه مسافربری است که هر کدام امکانات مختلفی برای مسافران در نظر گرفته اند. سایت آسمونی در این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد پایانه های اتوبوس تهران عنوان می کند که در ادامه می خوانید. همچنان آسمونی را همراهی کنید.
بسیاری از شهرهای ایران دارای پایانه های مسافربری بین شهری هستند که مسافران را با اتوبوس بین شهرهای مختلف کشور جابجا می کنند. علاوه بر اتوبوس، معمولاً برای مسیرهای درون استانی و شهرهای نزدیک، سرویس مینی بوس و سواری هم وجود دارد.
اولین اتوبوس در ایران توسط یک تاجر بلژیکی در شهر رشت به کار گرفته شد، اما به مرور زمان و با توجه به میزان کرایه، سودآوری و زیر ساخت های حمل و نقل توجیه اقتصادی آن رد شد و به همین دلیل اتوبوس به کار گرفته شده به یکی از تجار ایرانی به نام (معین التجار) فروخته شد. او نیز پس از انقلاب مشروطه اتوبوس خود را به تهران آورد و با کرایه هر نفر ۳ شاهی مشغول به فعالیت شد که به مرور زمان تقاضا برای استفاده از این خودرو بیشتر از قبل شد و پس از چند سال با ورود چند اتوبوس توسط تجار مختلف به شهر رونق زیادی در جابه جایی مسافر شکل گرفت. اما اغلب اتوبوس های شاغل با توجه به مسافت طی شده از اروپا تا مقصد به کارگیری در ایران، بعد مسافت و زمان حمل، مستهلک بودند و هزینه حمل و نقل بالایی را طلب می کردند که در نهایت باعث پایه گذاری صنعت اتومبیل سازی در ایران شد. براین اساس اولین اتوبوس های مونتاژ شده در سال ۱۲۹۰ شمسی وارد تهران شدند که حدود ۵ درصد جابه جایی مسافران آن زمان توسط ۵۰۰ دستگاه اتوبوس انجام می گرفت.
برخی از ترمینالهای پر تردد تهران عبارتند از:
ترمینال غرب تهران
پایانه شرق تهران
پایانه جنوب تهران
ترمینال غرب تهران پایانه و ترمینال های اتوبوس در تهران ترمینال غرب تهران پایانه‌ای است در باختر تهران و در ضلع شمال غربی میدان آزادی و در ابتدای بزرگراه مخصوص کرج می باشد که رفت و آمد مسافران بین تهران و شهرهای غربی ایران از آنجا صورت می‌گیرد.
ترمینال غرب تهران یکی از ترمینال پایانه های بزرگ است که بیشتر تعاونی های اتوبوسرانی در آنجا نمایندگی دارند و به بیشتر استان های غربی کشور (مانند: آذربایجان شرقی وغربی و کردستان و …) و البته به دلیل فراوانی اتوبوس، انواع اتوبوس نیز وجود دارد. (مانند: اسکانیا مدل جدید و قدیم و ولوو b7 دیم و جدید و مانو …) همیشه نیز در آنجا اتوبوس یافت می شود.
پایانه شرق تهران پایانه و ترمینال های اتوبوس در تهران پایانه شرق تهران، مکانی جهت استفاده و جابجایی مسافر با استفاده از وسایل نقلیه از جمله اتوبوس است.این پایانه در شرق تهران در محدوده تهران پارس و خیابان دماوند و در منطقه ۱۳ واقع شده است.
پایانه شرق با مساحتی حدود ۵٫۳ هکتار در سال ۱۳۶۰ تاسیس شد. این پایانه پس از پایانه جنوب دومین پایانه است که در کلان شهر تهران به منظور جابجایی مسافر افتتاح گردید.
بزودی این پایانه به بزرگترین پایانه مسافربری خاورمیانه تبدیل خواهد شد. عملیات اجرایی آن از بهمن ۱۳۹۰ آغاز شده و فاز نخست آن تا سال ۱۳۹۲ به پایان خواهد رسید. در حال حاضر این پایانه روزانه ۱۵ هزار مسافر را جابجا می کند که با اجرایی شدن عملیات این مقدار به ۱۲۰ هزار مسافر در روز افزایش خواهد یافت.امتداد خط ۲ مترو تهران نیز از زیر این پایانه عبور خواهد کرد. کل مساحت ۳۰۰ هکتاری پایانه جدید شامل:
۸۰ هزار متر مربع شبکه ارتباطات
۴۰ هزار متر مربع پارکینگ
۱۱۰هزار متر مربع ساختمان اصلی
۲۰ هزار متر مربع ساختمانهای جانبی شامل مهمانسرا،باس واش،تعمیرگاه سبک وسنگین،پمپ بنزین،مسجد و…
۱۳۵ هزار متر مربع فصای سبز
پایانه جنوب تهران پایانه و ترمینال های اتوبوس در تهران پایانه مسافری جنوب که بیشتر مردم آن را با نام ترمینال جنوب می‌شناسند، جزئی از سیستم حمل‌ونقل برون‌شهری کشور است که سرگذشت جالبی دارد. در گذشته با ورود و توسعه وسایل نقلیه موتوری بخصوص اتوبوس برای ارتباطات بین‌شهری ، هرگونه خدمات توسط گاراژهای وابسته به بنگاه‌های مسافربری انجام می‌شد و هر کس قصد سفر داشت، باید سری به این گاراژها می‌زد و بلیت می‌گرفت. گاراژ کلمه‌ای فرانسوی و به معنای جای سرپوشیده یا دربسته برای پارک کردن خودرو و وسایل نقلیه است و معنای لغوی آن به معنای ایستادن است. پیش از این، گاراژها در مرکز شهر و در امتداد محور خیابان‌هایی که به جاده ارتباطی شهر با خارج از آن می‌رسید، مستقر شده بودند. بیشتر گاراژهای آن زمان در خیابان‌های ناصرخسرو، مولوی، باب همایون و سرگرد سخائی مستقر بودند و نام‌هایی ازجمله اتوعدل، تی‌بی‌تی، میهن‌تور، ایران و… از نام‌های آشنا و پرخاطره نسل قدیم به مشار می‌رود.
افزایش جمعیت کشور، تراکم جمعیت در بافت شهری، به وجود آمدن ترافیک و رشد سفرهای بین‌شهری، همچنین تغییر و تحول در نحوه ارائه خدمات مسافربری، در سال ۱۳۵۳، به ساخت اولین ترمینال تهران یعنی ترمینال جنوب از طرف شهرداری تهران منجر می‌شود. سرانجام پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با تصویب قانون ترمینال‌ها توسط شورای انقلاب، شهرداری تهران تصمیم می‌گیرد سازمان پایانه‌های مسافربری را تاسیس کند.
پایانه و پارک سوار بیهقی پایانه و ترمینال های اتوبوس در تهران پایانه و پارک‌سوار بیهقی در مهرماه سال ۱۳۷۰ به دستور شهردار وقت تهران از شرکت نوسازی عباس‌آباد به معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران واگذار شد و در دی ماه همان سال به عنوان پایانه و پارک‌سوار، در اختیار سازمان پایانه‌ها و پارک‌سوارهای شهرداری تهران قرار گرفت.
این پایانه و پارک‌سوار در ۲۲ بهمن ۱۳۷۰ با مساحتی در حدود ۱۳/۵ هکتار و ظرفیت ۲۰۰۰ سلول اتومبیل در شرق میدان آرژانتین مورد بهره‌برداری قرار گرفت. ابتدا شرکت‌های مسافربری سیر و سفر و سپس دفتر فروش نمایندگی تعاونی‌های ۱۷گانه و شرکت مسافربری همسفر در محل مستقر شدند.
مشخصات پایانه و پارک‌سوار بیهقی
مساحت کل پایانه: ۱۳/۵هکتار
مساحت فضای سبز: حدود ۱۵درصد کل فضای پایانه و پارک‌سوار
مساحت ایستگاه اتوبوس‌های شرکت واحد: ۵۰۰۰ مترمربع
پایانه پونک
امکانات رفاهی
خدمات بیمه ای- فروش بلیت مسافرتی- کارواش
میدان پونک، بلوار میرزابابایی، تقاطع سردار جنگل، جنب مرکز میوه و تره بار
طول جغرافیایی: ۵۲۹۵۶۲
عرض جغرافیایی: ۳۹۵۷۵۲۶
آدرس: خ سردار جنگل نبش میرزا بابایی
