شوفری در طهران قدیم

1111

 

مظفرالدین شاه در سفرهای اروپایی شیفته تکنولوژی‌های جدید می‌شد و در دم به همراهانش دستور می‌داد که آنها را به ایران بیاورند. نخستین خودرو‌هایی که مظفرالدین شاه در سفر فرنگ خریداری کرد با همراهی شوفر (راننده)، هندل‌زن (هندلچی) و مکانیک فرنگی به تهران آمد. تا مدت‌ها هم شوفرهای اروپایی، عربی، هندی، ارمنی و زرتشتی هدایت اتومبیل‌ها را برعهده داشتند.

 

نخستین شوفری که در تهران رانندگی کرد، مهندس اتومکانیک بلژیکی یا به روایتی فرانسوی به نام «مسیو فرناند وارنه» بود. فرناندو همزمان با نخستین خودرویی که از فرنگ وارد شد به استخدام مظفرالدین شاه درآمد و رانندگی اتومبیل او را به عهده گرفت. فرناند در اصطلاح عامیانه به اتومبیل‌چی معروف شد.

 

از آنجایی که مردم نام فرناند را نمی‌دانستند پسوند «چی» را بر واژه تازه وارد اتومبیل گذاشتند و مانند خرکچی، سورچی و درشکه‌چی، او را اتومبیل‌چی خواندند. بعدها واژه شوفر به جای اتومبیل‌چی متداول شد. البته اصل واژه شوفر فرانسوی است و در اروپا به کسی که ماشین‌های بخار اولیه را هدایت می‌کرد گفته می‌شد. اما این واژه در ایران به کسی که قادر به راندن اتومبیل یا شغلش رانندگی ماشین‌های سنگین باشد اطلاق می‌شود.

 

مسیو فرناند وارنه بعد از مرگ مظفرالدین شاه به استخدام محمدعلی شاه درآمد. آنقدر حقوقش عقب افتاد و با مشکلات مواجه شد که همراه همسرش، مادام آرنولد به شغل هتل‌داری رو آورد و رستوران غذاهای فرنگی راه انداخت. جالب است بدانید نخستین ایرانی‌ای که موفق به یادگیری فن رانندگی شد «احمد میرسپاسی» معروف به احمد لیستر بود. احمد لیستر در ابتدا راننده وثوق‌الدوله و بعد راننده احمدشاه شد و چند بار با شاه به اروپا رفت. با روی کارآمدن خاندان پهلوی، احمد لیستر راننده پهلوی اول شد و با همین شوفری به ثروت و شهرت زیادی دست پیدا کرد.

افزودن دیدگاه