نمونه اسناد قرار گرفته در موزه علمیه
همچنین براساس این تفاهمنامه، اختصاص ساختمان ورودی غربی دبیرستان علمیه به عنوان موزه، نگهداری و اداره موزه دبیرستان علمیه و فراهم کردن امکان بازدید عمومی در روزهای دوشنبه و پنج شنبه از ساعت ۱۵ تا ۱۸ نیز جزو تعهدات اموزش و پرورش منطقه ۱۲ تهران است.
دبیرستان علمیه در اردیبهشت ماه سال ۱۲۷۷ خورشیدی با تلاش میرزا محمود احتشام السلطنه و انجمن معارف که از نهادهای مردمنهاد دوران مشروطه بود، با همراهی میرزا حسن تبریزی معروف به رشدیه، یحیی دولت آبادی ناظم اطبا و چهرههای فرهنگی دیگر آن زمان در خانه «انیس الدوله»، از همسران ناصرالدین شاه در انتهای خیابان لالهزار پشت شهرداری افتتاح شد. این مدرسه پس از مدرسه رشدیه، دومین مدرسه مقدماتی در ایران بود که توانست طی ۱۱۸ سال نام خود را حفظ کند.
علمیه پس از جابجاییهای بسیار در ساختمان متعلق به خود در پشت مسجد مدرسه شهید مطهری – مسجد مدرسه سپهسالار – فعالیت میکرد. علمیه از ابتدای تاسیس شاهد رشد و بالندگی نوجوانانی شد که بعدها شماری از آنها از چهرههای برجسته ایران معاصر شدند.
نوجوانانی مانند سعید نفیسی، شجاعالدین شفا، انور خامهای، احسان طبری، جهانگیر قائم مقامی، ناصر کاتوزیان، شاهرخ مسکو، همایون خرم، ابوالحسن بنی صدر، یحیی دهقانپور، بهمن فرمانآرا، اسفندیار منفردزاده، علیرضا مشایخی و…
این مدرسه همچنین در طول ۱۱۸ سال فعالیت خود مدیران و معلمان شناخته شدهای مانند علیخان ناظم العلوم، مهدی قلی مخبرالسلطنه هدایت، میرزا علیاکبر مزین الدوله، یوسفخان ریشار مودبالملک و معلمانی چون عبدالعظیم قریب، محمدعلی فروغی و سعید نفیسی را به خود دیده است.
«علمیه» تا سال ۱۳۸۲ در کنار مسجد شهید مطهری مستقر بود، تا اینکه به دلیل توسعه مجلس شورای اسلامی، اینبار این مدرسه – علمیه – به غرب میدان بهارستان منتقل شد تا در کالبد قبلی دبیرستان شاهدخت – که بعد از انقلاب با عنوان دبیرستان پسرانه شریعتی فعالیت میکرد – ادامه حیات دهد.
در «موزه علمیه» یکی از نخستین موزههای مدارس در شهر تهران، میتوان اصل مدارک تحصیلی دانشآموزان و محصلان این مدرسه قدیمی ایران را در کنار اسنادی از روزهای نخستین شکلگیری آموزش نوین و تصاویری از معلمان و محصلان و همچنین فیلم مستندی از روند تاسیس این مدرسه را دید.